MUHASEBE
MU.1 Muhasebe İşlemleri
Genel muhasebe ile ilgili işlemler muhasebe modülünden yapılır. Bu işlemler arasında
tek düzen hesap planına ilave muavin hesaplar açılması, bu hesapların listelerinin
alınması, muhasebe fişlerinin kesilmesi ve bu fişlere ait fiş listeleri, mizan, muavin defter,
yevmiye defteri, defter-i kebir, bilanço, gelir tablosu raporlarını sayabiliriz.
MU.2 Yeni Muhasebe Hesabı Tanımlanması
Bu işlem için muhasebe modülünden Hesap Planı/Yeni Hesap bölümüne girilir.
Muhasebe hesap kodu ve hesap isimleri temel olarak doldurularak kayıt edilir. Ayrıca
hesaba ait özel kodlar, döviz kodları ve türleri, açıklamalar ve hesap özellikleri
doldurulur. Hesap özelliklerinde açılan hesap bir kasa hesabı ise mutlaka Kasa Hesabı
parametresi işaretlenmelidir. Yeni muhasebe hesap kartında ilgili alanlar doldurulduktan
sonra F2-Kayıt tuşu ile hesap kayıt edilir.
MU.3 Muhasebe Fişinin Girilmesi
Muhasebe fiş girişi için muhasebe modülünden Muhasebe Fişi/Yeni Fiş bölümüne
girilir. Bu bölümden karşımıza gelen fiş tiplerinden uygun olan fiş tipi seçilir. Fiş tipleri
temel olarak mahsup, tahsil, tediye, açılış ve kapanış fişlerinden oluşmaktadır.
Muhasebe fişleri genel olarak üç ana bölümden oluşmaktadır:
Fiş üst başlık bilgileri: Muhasebe fişine ait fiş tarihi, fiş no, yevmiye no vb. genel
bilgilerin yazıldığı bölümdür.
Fiş kalem bilgileri: Muhasebe fişine ait kalem satırlarının yazıldığı grid bölümüdür.
Fiş toplam bilgileri : Muhasebe fişine ait toplam bilgilerinin görüntülendiği bölümdür.
Fiş girişlerine başlanmadan önce fişler ile ilgili saha tanımları ve otomatik
numaralandırma ayarları yapılabilir.
MU.3.1 Fiş Saha Tanımları
Bu işlem için muhasebe modülünden Servis/Sabit Tanımlar/Saha Tanımları bölümüne
girilerek ilgili fiş tipi belirlenir ve istenen ya da istenmeyen alanlar ve sıraları belirlenerek
kayıt edilir.
MU.3.2 Otomatik Fiş No Verilmesi
Bu işlem için muhasebe modülünden Servis/Sabit Tanımlar/Evrak No tanımları
bölümüne girilerek numaralandırma tanımları belirlenir. Bu bölümdeki evrak noları
belirlenirken ilk fiş kaydında verilecek evrak no şeklinde numara verilir. Sonrasında
Servis/Sabit Tanımlar bölümünde bulunan Fiş Tip Tanımlarında ilgili fiş tiplerinin evrak
no alanlarına bu numaralandırma tanımı seçilir.
MU.3.3 Otomatik Yevmiye Numarasının Verilmesi
Bu işlem için Şirket Bilgileri modülüne girilir. Bu modülden Servis İşlemleri / Sabit
Tanımlar/Parametreler/ Genel Parametreler / Muhasebe Genel Parametreleri
bölümüne girilerek bu bölümde bulunan Madde No parametresine ilk fiş kaydında
verilecek yevmiye madde numarası belirlenir.
MU.4 Örnek Muhasebe Fiş Girişleri
MU.4.1 BA/BS Bildirimine Uygun Satış Faturasının Yevmiye Kaydının
Yapılması Örneği (Miktarlı)
Bu işlem için Muhasebe Fişi/Yeni Fiş bölümüne girilerek fiş tipi olarak Mahsup Fişi
seçilir. Üst başlık bilgileri doldurulur. Kalemler bölümünde ilgili hesaplar belirlenerek
borç/alacak tutarları ve miktar bilgileri yazılır. BA/BS bildirimler için BA/BS kodu ve evrak
no bilgileri uygun yerlere girilmelidir. Fiş kayıt edilir.
MU.4.2 Nakit Tahsilat İşleminin Yevmiye Kaydının Yapılması Örneği
Bu işlem için Muhasebe Fişi/Yeni Fiş bölümüne girilerek fiş tipi olarak Tahsil Fişi seçilir.
Üst başlık bilgileri doldurulur. Üst başlık bilgilerinde tahsilatın yapıldığı Kasa Kodu
belirlenir. Kasa kodları butonuna basıldığında, muhasebe hesap kartlarında kasa hesabı
parametresi işaretli olan hesaplar karşımız gelir. Kalemler bölümünde ilgili hesaplar
belirlenerek alacak tutarları yazılır ve fiş kayıt edilir.
MU.4.3 Gider Ödemesinin Yevmiye Kaydının Yapılması Örneği (Masraf
Merkezi Kullanarak)
Bu işlem için Muhasebe Fişi/Yeni Fiş bölümüne girilerek fiş tipi olarak Tediye Fişi
seçilir. Üst başlık bilgilerinde ödemenin yapıldığı kasa kodu belirlenir. Fişin geneli tek bir
masraf merkezine ait ise üst başlık bilgilerindeki masraf merkezi bölümüne daha
önceden açılan masraf merkezi seçilir. Eğer farklı gider kalemleri tek bir fişte giriliyorsa
ve farklı masraf merkezleri kullanılıyorsa fiş kalemleri bölümündeki masraf merkezi alanı
da kullanılabilir. Aşağıdaki örnekte farklı gider türleri ve masraf merkezleri aynı fişte
kullanılmıştır.
MU.5 Otomatik Kapanış Fişi Oluşturulması
Bu işlem için muhasebe modülünde Muhasebe Fişi/Açılış Kapanış Fişleri/Kapanış
Fişi Yaratma bölümüne girilir. Mizan tarihleri ve kapanış fiş tarihleri kontrol edildikten
sonra F2-Kayıt tuşuna basılarak kapanış fişi oluşturulur.
Oluşturulan kapanış fişine Muhasebe Fişi/Eski Fiş bölümünden ulaşılabilir.
MU.6 Kapanış Fişinin Manuel Kesilmesi
Bu işlem için Muhasebe Fişi/Yeni Fiş bölümünden fiş tipi olarak Kapanış Fişi seçilir.
Kapanış fişi manuel olarak kesilir.
MU.7 Otomatik Açılış Fişi Oluşturulması
Bu işlem için muhasebe modülünden Muhasebe Fişi/Açılış Kapanış Fişleri/Açılış Fişi
Yaratma bölümüne girilir. Bu bölümde açılış fişi, Kapanış Fişinden ve ya Kapanış
Mizanından oluşturulabilir. Uygulanacak yöntem doğru koşullarda belirlenmelidir.
Örneğin kapanış fişi oluşturuldu ise kapanış fişinden açılış fişi oluşturulmalı, kapanış fişi
kesilmeden açılış fişi oluşturulmak isteniyorsa kapanış mizanından açılış fişi
oluşturulmalıdır.
Ayrıca kapanış fişinin ya da kapanış mizan bilgilerinin bulunduğu şirket bölümü farklı
olabilir. Program bu durumda da açılış fişi oluşturabilir. Yapılması gereken sadece
kapanış fişinin ya da kapanış mizan değerlerinin bulunduğu şirket kodunu ve dönemini
doğru belirlemektir.
Örneğimizde 2006 yılı şirketimize açılış fişini oluştururken 2005 yılı şirketinin değerlerini
kullanacağız. Örneğin kapanış fişinden açılış fişi oluşturalım;
F2-Kayıt tuşuna basılarak açılış fişi oluşturma işlemi tamamlanır. Kapanış mizanından
açılış fişi yaratma işlemi tamamen aynı şekilde yapılır. Oluşturulan açılış fişine
Muhasebe Fişi/Eski Fiş bölümünden ulaşılabilir.
MU.8 Açılış Fişinin Manuel Kesilmesi
Bu işlem için Muhasebe Fişi/Yeni Fiş bölümünden fiş tipi olarak Açılış Fişi seçilir.
Açılış fişi manuel olarak kesilir.
MU.9 Fişlere Sonradan Yevmiye ve Fiş Numarasının Verilmesi
Fişler kesildikten sonra fişlere toplu olarak yevmiye ve fiş numaraları verilebilir. Bu işlem
için Muhasebe modülünde Servis/Dosya İşlemleri/Fiş Noları ya da Yevmiye
Maddeleri Numaralama bölümüne girilir. Tarih aralıkları ve başlangıç numarası verilerek
numaralandırma işlemi yapılabilir.
MU.10 Hatalı Fiş Girişlerinin Bulunması
Mizanın tutmamasına neden olan, borç alacağı tutmayan fişler ve ara hesaba tutar
girişleri bir rapor yardımı ile bulunabilir. Bu rapor için Muhasebe modülünden
Servis/Dosya İşlemleri/Fiş Kontrol Listesi bölümüne girilir. Arama yapılacak listeleme
aralıkları belirtilir. Arama parametresi olarak dengesiz fiş ve ara hesaba tutar girişi
verilebilir.
F2-Görüntüle tuşuna basıldığında hatalı giriş varsa listelenir. Bu listelenen fişler
Muhasebe Fişi/Eski fiş bölümünden bulunarak düzeltilir.
MU.11 Fiş Birleştirme İşlemi
İşlenen yevmiye maddeleri belirlenen kıstaslara göre birleştirilebilir. Bu işlem için
muhasebe modülünde Servis/Dosya İşlemleri/Fiş Birleştirme bölümüne girilir.
Birleştirilecek fişlerin kıstasları ve oluşacak fiş için tarih belirlenerek fiş birleştirme işlemi
yapılabilir.
MU.12 Muhasebe Hesaplarının ve Fişlerinin Başka Şirkete Transferi
Muhasebe hesap planındaki hesaplar ya da muhasebe fişleri mevcut şirketten başka bir
şirkete kıstas belirtilerek transfer edilebilir. Bu işlem için Servis/Dosya
İşlemleri/Aktarma İşlemleri/ Hesap ya da Fiş Aktarma bölümüne girilir. Aktarma
işlemlerinde dikkat edilmesi gereken aktarma aralıklarının ve özellikle hedef şirket
bilgisinin doğru verilmesidir.
MU.13 Muhasebeden Alabileceğimiz Raporlardan Bazıları
Muhasebe modülünden yevmiye defteri, muavin defter, defter-i kebir, kasa defteri,
mizan, bilanço, gelir tablosu, satışların maliyeti tablosu ve mali analizler alınabilir.
Muhasebe-II modülünden ise muhasebeden kesilen dövizli fişler ile ilgili dövizli raporlar,
masraf merkezi kullanılarak kesilen fişler ile ilgili masraf merkezi raporları, miktarlı
muhasebe fişleri ile ilgili miktarlı raporlar alınabilir.
MU.13.1 Yevmiye Defteri
Yevmiye defteri onaylı ve onaysız olarak alınabilir. Onaylı yevmiye defterinin farkı döküm
alındıktan sonra yevmiye çekilen tarihten öncesine işlem yapılmasına izin vermemesidir.
Diğer raporlarda olduğu gibi rapor listeleme aralıkları verilir ve döküm alınır. Önemli
ayrıntı, onaylı yevmiye defteri dökümü almadan önce mutlaka yevmiye
numaralandırılması yapılmış olmalıdır.
MU.13.2 Muavin Defter
Muavin defterden alt hesaplara girilmiş hareketlerin dökümü alınır. Listeleme aralıkları
diğer raporlarda olduğu gibi verilebilir. Ayrıca bu rapor Excel formatında da kayıt
edilebilir.
MU.13.3 Bilanço/Gelir Tablosu
Bilanço ve gelir tablosu raporları, bu işlemler için gerekli yansıtma fişleri kesildikten sonra
alınabilir. Bu raporlar farklı dizayn tiplerinde alınabileceği gibi Excel formatında da kayıt
edilebilir. Ayrıca bilanço ve gelir tabloları alındıktan sonra, sonraki dönemlerde
kullanılmak üzere kayıt edilebilir. Örneğin yıl sonunda gelir tablosu kayıt edildiğinde bir
sonraki yıl kayıt edilen değerler geçmiş yıl değerleri olarak kullanılabilir.
MU.13.4 Mizan
Mizan raporları hesapların borç, alacak ve bakiye değerlerini verir. Genel mizan, iki tarih
arası mizan, iki tarih arası aylık mizan, aylık mizan, kapanış mizanı ve açılış mizanı
olarak alınabilir.
MU.13.5 Defter-i Kebir
Bu rapordan ana (kebir) hesapların hareket dökümleri alınabilir. Raporda yine listeleme
kıstasları verilebilir. Sayfa sayısı hesaplatılabilir ve rapor Excel formatında kayıt edilebilir.
MU.13.6 Dövizli ve Miktarlı Raporlar
Muhasebe modülünde bulunan, dövizli ve miktarlı fişlerin raporları Muhasebe II modülü
Dövizli Raporlar ve Miktarlı Raporlar bölümünden alınabilir.
MU.13.7 Masraf Merkezi Raporları
Muhasebe modülünde bulunan, masraf merkezi girilerek oluşturulan fişlere ilişkin masraf
merkezi raporları, Muhasebe II modülü Masraf Merkezi Raporları bölümünden alınır.
Bu bölümden masraf merkezlerine ilişkin hareket listesi, ekstre, bakiye listesi ve genel
hareket raporu alınabilir.
MU.14 Muhasebe Entegrasyon Tanımlarının Yapılması
Cari, fatura, çek/senet, kasa ve banka gibi modülerden hareket girişleri yapıldığında bu
hareketler anlık olarak muhasebe programına entegre edilerek muhasebe fişleri
kesilebilir. Entegrasyon işleminin yapılması için modül bazında muhasebe entegrasyon
tanımları yapılmalıdır. Bu tanımlamaları modül bazında inceleyelim.