ÇEK/SENET
ÇS.1 Çek/Senet İşlemleri
Çek ve senet ile ilgili işlemler Çek/Senet modülünden yapılır ve takip edilir.
Hareket girişleri Çek/Senet Hareketi bölümünden uygun fiş tipi seçilerek yapılır. Bu
bölümdeki fiş tipleri müşteri çek, müşteri senet, firma çek ve firma senet olarak dört ana
başlıkta toplanabilir. Her bir başlık içinde giriş, çıkış, giriş iade, çıkış iade ve kapama fiş
tipleri vardır. Bu fişler kayıt edildiğinde ilgili modüller ile entegre çalışır ve müşteri
çek/senet giriş fişlerinde ve firma çek/senet çıkış fişlerinde geçen her bir satır için ayrı
ayrı çek kartları oluşur.
Çek/senet kartı bölümünden ise her hangi bir modül ile bağlantılı olmayan çek kartları
tanımlanır. Çek/senet hareketinden yapılan işlemler için ayrıca çek/senet kartı
tanımlanmaz. Örneğin çalışmaya yeni başlıyor ve herhangi bir evveliyat yok ise
çek/senet devir kartları çek/senet kartı bölümünden tanımlanabilir.
ÇS.2 Çek/Senet Giriş/Çıkış/Tahsil İşlemleri ile İlgili Örnekler
ÇS.2.1 Devir Çek ve Senetlerinin Girilmesi
Bu işlem Kart Tanımları/Yeni Kart bölümünden yapılır. Bu bölüm Müşteri Çek Kartı,
Müşteri Senet Kartı, Firma Çek Kartı ve Firma Senet Kartı bölümlerinden oluşur. Hangi
işlem ile ilgili devir değeri girilecekse ilgili kart tipi seçilir. Bu bölümden girilen çek ya da
senet bilgileri diğer modüller ile entegre olmaz sadece çek ya da senet kartı olarak işlem
görürler. Bu kartların sonraki hareketlerinde işlem tipine göre diğer modüller ile bağlantı
oluşur.
Yeni Kart Ana Sayfa, Ek Bilgiler ve Diğer Bilgiler olmak üzere üç sayfadan oluşur.
Ana Sayfada çek ya da senedin Portföy numarası, cari hesap bilgileri, tutar, tanzim ve
vade tarihi bilgileri doldurulur. Portföy numarası boş bırakılırsa program tarafından
otomatik numara verilir. Aşağıdaki şekilde giriş tarihi önceki yıl ancak vade tarihi bu yıl
olan bir çekin ana sayfa bilgileri görülüyor.
Ek Bilgiler Sayfasında çek ya da senede ait banka bilgileri, düzenleme bilgileri,
açıklama bilgileri ve özel kod bilgileri girilir.
Diğer Bilgiler Sayfasında ise çek ya da senedin vade farkı bilgileri, kefil bilgileri, devir
bilgileri ve ilk/son hareket bilgileri yer alır.
İşlem olarak devir kartı açıyorsak aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi devir kartı
işaretlenmeli, devir tarihi girilmeli ve ilk hareket bilgileri doldurulmalıdır.
ÇS.3 Çek/Senet Hareketi
Çek/senet giriş çıkış işlemleri Çek/Senet Hareketi bölümünden yapılır. Hareket
girişlerinden önce Servis/Sabit Tanımlar/Saha Tanımları bölümünden hareket fişlerine
ait saha tanımları yapılmalıdır.
Yeni Çek/Senet Fişi genel olarak üç ana bölümden oluşmaktadır.
Fiş üst başlık bilgileri: Çek/Senet hareket fişine ait fiş tarihi, evrak no, kart kodu,
pozisyon kodu, fiş özel kodları, peşinat bilgileri ve muhtelif ek bilgilerin belirtildiği
bölümdür.
Fiş kalem bilgileri: Çek/Senet hareket fişine ait kalem satırlarının belirtildiği grid
bölümüdür.
Fiş toplam bilgileri: Çek/Senet hareket fişine ait toplam bilgilerinin görüntülendiği
bölümdür.
ÇS.3.1 Müşteri Çekinin/Senedin Girilmesi Örneği
Bu işlem için Çek/Senet Hareketi/Yeni Fiş bölümüne girilerek çek girişi için Müşteri
Çek Giriş ya da senet için Müşteri Senet Giriş fişi seçilir.
Örnek fişte görüldüğü gibi üst başlık bilgilerinde cari bilgileri girilmiştir. Pozisyon kodu
portföy olarak belirlenmiştir. İstenirse giriş fişine bağlı farklı bir pozisyon da seçilebilir.
Kalemler bölümünde ise çeklere ya da senetlere ait bilgiler girilir. Banka kodu ve banka
şube kodları istenirse listeden seçilebilir.
Senet giriş işlemi de aynı şekilde yapılır.
Bu bölümden girilen çek ya da senetlerin ortalama vadeleri, F8-Detayın altında bulunan
Ortalama Vade butonu ile hesaplatılıp istenirse fiş üzerindeki ortalama vade alanına
aktarılabilir.
ÇS.3.2 Müşteri Çekinin/Senedinin Satıcıya/Bankaya Çıkılması
Bu işlem için Çek/Senet Hareketi/Yeni Fiş bölümüne girilerek çek için Müşteri Çek
Çıkış ya da senet için Müşteri Senet Çıkış fişi seçilir. Fişe girildiğinde üst başlık bilgileri
bölümünde bulunan kart tipi cari ya da banka olarak seçilebilir. Satıcıya ciro işlemi
yapılıyorsa kart tipi cari olarak seçilerek cari hesap bilgileri girilir. Bankaya
tahsile/takasa/teminata çıkış işlemi yapılıyorsa kart tipi olarak banka seçilerek banka
hesap bilgileri belirlenir. Pozisyon kodu olarak işlemin tipine göre pozisyon seçilebilir.
Örneğin bankaya çıkış işlemi yapılıyor ise pozisyon olarak Ciro-B (Ciro Banka)
pozisyonu belirlenebilir. Pozisyon bazında ayrımlar yapmak rapor alırken
çek/senetlerimizi ayırabilmemizi sağlayacak.
Kalemler bölümünde çek ya da senetler portföy numarası girilerek ya da portföy no
listesinden seçilerek girilebilir.
Örnekte bir çekin bankaya tahsile verilmesi görülüyor:
ÇS.3.3 Müşteri Çekinin/Senedinin Tahsil Edilmesi
Bu işlem için Çek/Senet Hareketi/Yeni Fiş bölümüne girilerek çek tahsili için Müşteri
Çek Kapama ya da senet için Müşteri Senet Kapama fişi seçilir. Üst başlık bilgilerinde,
kasa modülü ile entegre çalışılıyor ise kart tipi kasa olarak belirlenir ve kasa kartı seçilir.
Kasa modülü ile entegre çalışılmıyor ise kart tipi olarak diğer seçilmelidir. Pozisyon kodu
olarak Tahsil-E pozisyonu seçilebilir.
Kalemler bölümünde ise aynı çıkışta olduğu gibi çek ya da senetler seçilerek fiş kayıt
edilir.
Örnekte bir çekin tahsil edilmesi görülüyor:
ÇS.3.4 Bankaya Tahsile Verilen Müşteri Çekinin/Senedinin Hesaba
Geçilmesi
Bu işlem için Çek/Senet Hareketi/Yeni Fiş bölümüne girilerek çekin hesaba geçme
işlemi için Müşteri Çek Kapama ya da senet için Müşteri Senet Kapama fişi seçilir. Üst
başlık bilgilerinde kart tipi olarak banka seçilerek çek ya da senet tutarının gireceği
banka hesap bilgileri girilir. Pozisyon kodu olarak Tahsil-B pozisyonu seçilebilir. Ayrıca
fiş üst başlık bilgilerinde Bağlantılar sekmesindeki Virman Kart Bilgileri de mutlaka
doldurulmalıdır.
Bu bölümdeki virman kart tipi olarak banka belirlenir ve çekin ya da senedin çıkışının
yapıldığı banka hesabı seçilir.
Kalemler bölümünde ise ilgili çek ya da senet seçilerek fiş kayıt edilir. Bu işlem
neticesinde tahsile verilen banka hesabından diğer normal banka hesabına çek ya da
senet tutarı kadar virman işlemi yapılmış olur.
Örnekte bu işlem görülüyor:
Bağlantılar sayfasındaki virman kart bilgileri
ÇS.3.5 Firma Çekinin/Senedinin Satıcıya Verilmesi
Bu işlem için Çek/Senet Hareketi/Yeni Fiş bölümüne girilerek çek çıkışı için Firma Çek
Çıkış ya da senet için Firma Senet Çıkış fişi seçilir. Üst başlık bilgilerinde kart tipi olarak
cari seçilerek çek ya da senet tutarının gireceği cari hesap bilgileri girilir. Kalemler
kısmında çek ya da senede ait bilgiler doldurulur. Firma çeki verildiği durumlarda firma
çekinin banka bilgileri, banka modülünde bir banka kartı olarak açıldı ise Banka Hesap
Kodu bölümüne bu banka seçildiğinde banka kodu, banka şube kodu, banka çek hesap
no ve muhasebe kodu alanları banka kartından otomatik olarak gelir.
ÇS.4 Çek/Senet ile İlgili Raporlardan Bazıları
ÇS.4.1 Kart Listeleri
Bu raporlar müşteri çek, müşteri senet, firma çek ve firma senet kart listelerinden
oluşmaktadır. Çek ya da senet kartlarına ait bilgilerin alındığı raporlardır. Örneğin
portföyde ne kadar çekimizin olduğunu, belirtilen vadelere göre bu rapordan alabiliriz.
Aşağıdaki örnekte elimizdeki mayıs ayı vadeli ve giriş tarihleri 2006 yılı içerisinde olan
portföy ve portföye iade olan çeklerin listesini verecek listeleme kıstaslarını görüyoruz.
ÇS.4.2 Pozisyon Dağılım Listeleri
Bu rapordan belirtilen pozisyon kodları bazında gruplandırılmış çek/senetlerin, vade
tarihi, son işlem tarihi, ilk işlem tarihi veya tanzim tarihlerine göre haftalık ve aylık
dağılımlı listesi alınabilir. Kendi içerisinden çek ve senetlere göre haftalık ve aylık olarak
ayrılır.
Listeleme kıstasları diğer raporlarda oluğu gibi verilebilir. Aşağıda ‘PORTFÖY’, ‘TAHSİLB’,
‘TAHSİL-E’ ve ‘PİADE’ pozisyonlarının vadelere göre aylık dağılımını görüyoruz.